از علامت تعجب کجا استفاده می‌شود؟ نوشته، نام مکان‌ها و علوم مختلف

مقدمه

موقع حرف زدن برای بیان حالت‌های مختلف از تن صدا، حرکات بدن یا حالات چهره استفاده می‌کنیم: موقع شادی دست می‌زنیم، موقع تعجب ابروها را بالا داده و صدایمان اندکی بالا می‌رود، موقع عصبانیت برافروخته می‌شویم دست‌ها را مشت کرده و گاهی فریاد می‌زنیم. اما این حالت‌ها را در نوشته چگونه به تصویر بکشیم؟مخاطب چگونه منظور ما را متوجه بشود؟ با کمک علائم نگارشی.

یکی از علائم نگارشی که بار بزرگی بر دوش دارد نماد تعجب یا Exclamation Mark است.

با مقاله جدید پارسیان ادیب همراه باشید:

تعریف علامت تعجب

بطور کلی علامت تعجب یا نماد شگفتی به انگلیسی: (Exclamation point) یک نشانهٔ نوشتاری است که معمولاً برای ابراز احساسات قوی یا شدت زیاد به کار می‌رود و در پایان جمله‌های شگفتی، آرزو، تأکید، خواهش، منادا،… به کار می‌رود.

نماد تعجب در زبان فارسی و زبان انگلیسی به یک شکل نوشته می‌شود. این علامت از یک خط صاف با یک نقطه در پایینش ساخته می‌شود (!).

کاربردهای علامت تعجب درنوشتن متن:

۱ـ بیان عواطف، احساسات، هیجان و شگفتی

مثلا اگر در انتهای جمله .I am excited نماد تعجب بگذاریم این معنی را می‌دهد که فرد با هیجان و احساسات این جمله را بیان کرده است:

Yes ! She will marry you ! 

۲ـ بعد از حروف ندا

حروف ندا واژه‌هایی مانند  oh، wow و … هستند که برای هشدار، تعجب، دستور، احساسات و … به کار می‌روند. به مثال زیر توجه کنید:

Wow ! That’s right.

۳ـ طعنه و تمسخر

همچنین می توان از نماد تعجب (!) برای مشخص کردن یک عبارت بعنوان طعنه، کنایه یا تمسخر استفاده کرد.
مثال:

What a lovely weather!

در جملۀ فوق منظور گوینده این است که هوای خوبی نیست.

۴ـ عدم اطمینان

در نوشتار غیررسمی مانند پیامک، چت، فیسبوک و غیره از نماد تعجب به‌همراه علامت سؤال (?!) برای نشان دادن تعجب و عدم اطمینان استفاده می‌گردد.

He’s getting married!?

۵ـ عبارتِ قاطع و کوتاه

Get out!
Look out!

مرتبط مطالعه کنید:  نقطه (full stop, period): آسانترین و پرکاربردترین علامت نگارشی 

کاربردهای دیگر علامت تعجب

نام‌گذاری

شهر انگلیسی وستوارد هو! (Westward Ho! ) نامیده شده پس از رمان چارلز کینگزلی، تنها نام مکان در پادشاهی متحده است که رسماً نماد تعجب دارد. شهری در کِبِکِ کانادا به نام سن-لویی-دو-ها! ها!  (Saint-Louis-du-Ha! Ha!) وجود دارد که به‌طور رسمی در نامش دو علامت تعجب دارد.

علامت هشدار یا خطر

علامت تعجب برای جلب توجه به هشدارهای خطر، و مسائل پیش‌بینی‌نشده به‌کار می‌رود. این علامت‌ها در محیط‌های پرخطر و تجهیزات بالقوه خطرناک معمول هستند. یک نوع معمولِ این هشدار یک مثلث زرد با یک نماد تعجب است، ولی مثلث سفید با حاشیهٔ قرمز در علامت‌های خطر اروپایی معمولند.

علامت تعجب در ریاضی

در ریاضی این علامت عمل فاکتوریل را نشان می‌دهد.

n!=n×(n−1)×(n−2)×…×1

رایانه

زبان‌های رایانه‌ای متعددی از «!» برای معناهای مختلفی استفاده می‌کنند، که مهم‌ترینشان نفی منطقی است؛ برای مثال، A != B یعنی A برابر B نیست.

علائم تجاری

برخی نام‌های تجاری علامت تعجب دارند مانند: موتور جستجوی یاهو
         

نکات نهایی

هر گاه در نقل قول بخواهیم از این علامت استفاده کنیم، باید آن را داخل نقل قول قرار دهیم، مانند:

Ali said , “I like cake a lot ! ” 

معمولا از یک نماد تعجب استفاده می‌شود، اما گاهی در نوشته‌های غیر رسمی از دو یا سه نماد تعجب برای تاکید بیشتر استفاده می‌شود، مثل جمله زیر:

“No !!! I told  you about that problem.

بعضی معتقدند این علامت برای نوشته‌های Informal مناسب است چرا که برای انتقال مفهوم تعجب یا سورپرایز به مخاطب استفاده می‌شود. اما مناسب فضای آکادمیک، رسمی یا Formal نیست. درواقع استفادهٔ بیش‌ازحد از علامت تعجب معمولاً نشانگر نویسندگی ضعیف است، زیرا معمولاً خواننده را منحرف می‌کند و ارزش علامت را می‌کاهد. برخی نویسندگان، مانند توماس ولف آمریکایی، به استفادهٔ آزاد و بیش از حد از علامت تعجب معروفند.

مرتبط مطالعه کنید:  علامت سوال چیست؟ موارد کاربرد و عدم استفاده + INTONATION