گذشته حروف انگلیسی: قصه تکامل شکل حروف

مقدمه

با داستان تاریخ حروف انگلیسی و پارسیان ادیب همراه باشید:

هر آنچه در دنیای امروز وجود دارد گذشته و تاریخی دارد و چه بسا مسیری بسیار طولانی و سرسخت را پشت سرگذاشته تا در عصر ما و با شکل و شمائل کنونی فرود آمده، حروف هم از این قاعده مستثنی نبوده و در کوره‌راه‌های تاریخ دستخوش تحولات فراوانی شده تا استفاده و کاربرد آن برای ما آسان‌تر باشد.

پیشینه حروف انگلیسی

الفبای امروزی زبان انگلیسی ریشه‎‌ای در ۳۰۰۰ سال پیش دارد. الفبای انگلیسی را الفبای لاتین یا رومی می‌خوانیم، چرا که این الفبا مستقیماً از الفبای زبان رومیان باستان گرفته شده است.
رومیان نیز الفبای انگلیسی را از تمدن اتروسکان که آنان نیز در ایتالیای کنونی زندگی می‌کردند، برگرفته بودند.
اتروسکان‌ها الفبای خود را از یونانیان وام گرفته بودند و یونانیان نیز الفبایشان را از فنیقی‌ها الهام گرفته بودند.
اما می‌توان گفت حدود ۱۰۰۰ سال پیش از میلاد مسیح اقوام سامی نظیر آرامی‎ها و فنیقی‌ها شروع به ساخت زبان نوشتاری با مقدماتی تقریبا یکسان کردند و در این میان الفبا را ساختند.

بنابراین می‌توان گفت که این ریشه در اصل به فنیقی‌ها بر می‌گردد که از اقوام سامی بوده اند و در قسمت شرقی دریای مدیترانه سکونت داشته اند . تاریخ تا همینجا ما را برای کشف سیر تحول الفبای انگلیسی یاری می کند و اینکه خود سامی ها به چه صورت الفبا را به وجود آورده اند یک راز سر به مهر است و هنوز کسی موفق به کشف آن نشده است.

درواقع  باید گفت: الفباهای موجود در کل دنیا البته با استثنای زبان کره ای، ناشی از الفبای سامی است. به عنوان نمونه الفبای فارسی و عربی از الفبای آرامی نشات گرفته است و الفبای سیریلیک هم از الفبای فنیقی و یونانی الهام گرفته است

قصه سفر حروف انگلیسی از یونان

سده هشتم قبل از میلاد زمانی است که یونانیان استفاده از الفبای فنیقی را آغاز کردند.
آن‌ها حروف انگلیسی صدادار را به الفبای موجود افزودند و با این کار تغییر بزرگی در الفبای اولیه ایجاد کردند.
آن‌ها طبق قرار خود هر بار که صوتِ حرف صداداری از دهان خارج می‌شد، یک مصوت را در بین حروف کلمۀ معادل قرار می‌دادند. کاربرد حروف صدادار امروز بسیار ساده و عادی به نظر می‌رسد اما، این ابداع بزرگترین تحولی است که تا ۲۰۰۰ سال بعد از آن بی‌نظیر ماند. سیستم نوشتاری یونانی به راستی الفبای کاملی بود چرا که در آن هر صدایی علامتی دارد و با تعداد کمی از حروف می‌توان هر کلمه‌ای که در صحبت آمده‌است را نوشت.

مرتبط مطالعه کنید:  دنیای شگفت انگیز اعداد و حروف انگلیسی 

رومیان

احتمالاً، رومیان در ابتدای قرن ششم قبل از میلاد  اقتباس از الفبای اتروسکان‌ها را آغاز کردند. آن‌ها ۲۰ حرف از ۲۶ حرف موجود در الفبای اتروسکان را برای خود انتخاب کردند و این تعداد در طی ۳ سده بعد از آن به ۲۱ حرف رسید. در ابتدا، حروف رومی عبارت بود از:

A, B, C, D,E, F, G, H, I, K, L,M, N, O, P, Q, R, S, T, V, X

همانطور که مشخص است، تنها شش حرف  J, U, V, W, Y و Z در حروف بالا نیستند.
با تصرف یونان به دست رومیان در قرن اول پیش از میلاد، بسیاری از کلمات یونانی به زبان رومی راه یافت.
آن‌ها حرف زتا را که برای ۵ سده رد کرده بودند، پذیرفتند و آن را به همراه Y، قبل از X قرار دادند.
حالا، امپراطوری روم ۲۳ حرف الفبا داشت. بعدها هم حروف J، U و W به الفبای رومی اضافه شد.
البته این حروف بیشتر در اثر تفاوت در دست‌نوشته‌های گوناگون ایجاد شدند و همچون حروف دیگر معادل تلفظ واقعی نبودند.

چرا الفبا

اسم حروف با اینکه برای یونانیان معنی خاصی نداشت از الفبای فنیقی به یونانی منتقل و با کمی تغییر حفظ شد.
مثلاً، حرف الف در فنیقی به آلفا در یونانی و حرف بت در فنیقی در یونانی بتا نامیده شد.
واضح است که ترکیب این دو کلمه، آلفابت به معنی الفبا را تشکیل داده‌اند.

قصه تکامل شکل حروف انگلیسی

تاریخچه تکامل حروف انگلیسی داستان جذابی دارد. هریک از ۲۶ حرف انگلیسی داستان منحصربه‌فردی برای خودشان دارند تا به شکل امروزی درآمده و استفاده می‌شوند.

مت بیکر (Matt Baker) از سایت UsefulCharts یک پوستر دستی طراحی کرده است که تکامل الفبای زبان انگلیسی از ریشه‌های Proto-Sinaitic مصر باستان (در حدود ۱۷۵۰ سال پیش از تولد مسیح) تا هنگامی که حروف لاتین شکل گرفتند را به تصور می‌کشد.

این نمودار نشان می‌دهد چگونه اشکال و نمادهای اولیه در نهایت به حروف ABC تبدیل شدند که امروزه می‌شناسیم.

به عنوان مثال، حرف A در ابتدا شبیه به سر یک حیوان شاخ‌دار بوده است و از ۷۵۰ سال پیش در زبان یونانی شکل و شمایلی شبیه به A می‌گیرد و کامل‌تر می‌شود.

شکل حرف C در ابتدا نمادی شبیه به یک ابزار شکار یا بوم‌رنگ بوده است. بعد در ۱۰۰۰ و ۷۵۰ سال پیش از میلاد مسیح شبیه به عدد یک انگلیسی می‌شود و در ۵۰۰ سال پیش از میلاد مسیح در زبان لاتین شکلی هلالی به خود می‌گیرد. در نهایت، رومیان در یک سال پیش از میلاد مسیح آن را به شکل C امروزی می‌نویسند.

همین داستان برای حرف G هم تکرار شده است و به نظر می‌رسد ابتدا علامت نیزه شکار بوده و حتی در مقطعی به شکل I می‌شود ولی باز هم رومیان آن را به شکل G در می‌آورند.

در بخش‌هایی از پوستر، از جمله حروف X و Y می‌توان پیشرفت زبان و الفبای را در مقطع‌های مختلف تاریخی مشاهده کرد. در زبان یونانی (۷۵۰ سال پیش از میلاد مسیح) باز هم ۲۶ حرف استفاده شده است که بعدا در زبان‌های لاتین و رومی کاهش پیدا کرده و در زبان امروزی دوباره شاهد ۲۶ الفبا هستیم.

حروفی مانند U و V و W از حرف V استخراج شدند و خود حرف V نیز از حرف Y شکل گرفته است.

چرا حروف کوچک پدید آمدند

در ابتدا، الفبای رومی تنها متشکل از حروف بزرگ بود و حروف کوچک بعدها به وجود آمدند.
همانطور که از شکل حروف بزرگ مشخص است، آن‌ها نشانه‌هایی متقارن و دقیق هستند، این کار شاید به خاطر نگارش آن‌ها بر الواح و دیوارهای سنگی بوده‌است. حجاران رومی حروف را با نهایت دقت و اندازه‌های متقارن بر دیوار بناها نقش می‌کردند.
امروزه هم حروف بزرگ به همان شکلی نوشته می‌شود که در روم باستان مرسوم بود.

بعدها که صفحات کتاب‌ها از سنگ به پاپیروس و کاغذ پوستی تبدیل و نوشتن با قلم آغاز شد نویسندگان به فرمی از حروف نیاز داشتند که انعطاف بیشتری داشته باشد و نگارش آن‌ها ساده‌تر باشد. علاوه بر این نوشتن با حروف بزرگ جای بیشتری می‌گرفت و اوراق موجود برای این کار بسیار پرهزینه بود. افرادی که در کتابخانه‌ها به استنساخ کتاب می‌پرداختند، ابتدا، سعی کردند تا حروف بزرگ را با انحنا و ریزتر بنویسند تا جای کمتری بگیرد، اما، باز هم نسخه‌برداری پر هزینه بود پس به تدریج حروف کوچک الفبای رومی متولد شد تا حروف انگلیسی به شکل امروزی تکمیل گردد.