ادبیات انگلیسی: معرفی دوره‌های زمانی + ادبیات کهن (آنگلوساکسون)
مقدمه
چقدر با ادبیات فاخر جهانی آشنا هستید؟ ادبیات انگلیسی و مخافری همچون شکسپیر، جین آستین، ارنست همینگوی و … آیا تابه حال به سراغ این آثار به زبان اصلی رفته‌اید؟!! شاید باورش برایتان سخت است!
بیایید بعد از گذشتن از سرگذشت حروف الفبای لاتین، با ادبیات انگلیسی هم آشنا شویم، دوره های آن را بررسی کنیم و مفاخر ادبی دنیا و آثارشان را به نظاره بنشینیم.
مقاله‌های تاریخ ادبیات پارسیان ادیب را از دست ندهید:
دوره‌های زمانی ادبیات انگلستان
تا سال ۱۳۶۲ میلادی زبان انگلیسی در کشور انگلستان، زبان رسمی نبود!
در آن تاریخ زبان انگلیسی زبان حقوقی دادگاه‌های انگلستان اعلام گشت، در سال ۱۳۶۳ نخست وزیر انگلستان هنگام افتتاح پارلمان به زبان انگلیسی سخن گفت و از آن به بعد این زبان، زبان رسمی گردید.
نویسندگان و دانشمندان تا قرن شانزدهم به زبان لاتین و درام پردازان آثار خود را به زبان انگلیسی تالیف می‌کردند.
تاریخ ادبی انگلستان دوره‌های مختلفی را گذرانده دوره‌هایی مانند:
ادبیات انگلیسی باستان یا کهن (۱۰۶۶ – ۴۰۵)
ادبیات انگلیسی در قرون وسطی(تا سال ۱۴۸۵)
ادبیات انگلیسی در قرن شانزدهم (۱۶۰۳–۱۴۸۵)
ادبیات انگلیسی در قرن هفدهم (۱۶۶۰–۱۶۰۳)
ادبیات انگلیسی در دوران بازگشت و سده هجدهم (۱۷۹۸–۱۶۶۰)
ادبیات انگلیسی در دوره رومانتیک (۱۸۳۲–۱۷۹۸)
ادبیات انگلیسی در عصر ویکتوریا (۱۹۰۱–۱۸۳۲)
ادبیات انگلیسی در قرن بیستم (۱۸۹۰ تا به حال)
ما بطور مختصر در این مقاله و مقاله‌های دیگر، هر دوره را همراه با نویسندگان و مفاخر برجسته آن بررسی می‌کنیم.
دوره کهن ادبیات انگلیسی (ادبیات انگلوساکسون)
بیایید در این مجال با دوران کهن ادبیات انگیسی آشنا شویم:
ادبیات انگلیسی باستان (ادبیات انگلوساکسون) (۱۰۶۶ -۴۵۰) با ورود قوم‌های ژرمانی (ساکسون‌ها و دیگر قبایل آلمانی ) به انگلستان امروزی در قرن ۵ میلادی بوجود آمد. این قوم‌ها، بجز زبان انگلیسی، سنت ادبی خود در حوزه‌ی شاعری را نیز وارد سرزمین بریتانیا کردند که این سنت تا زمان حمله‌ی نورمان‌های فرانسوی زبان باقی ماند.
به‌نظر می رسد بیشتر ادبیات کهن انگلستان برای خواندن توسط نقالان سروده شده و نقال یا حماسه خوان، آنرا در ردیف‌های آهنگین خاص و با همراهی چنگ می‌خوانده است. موضوع این آثار در ارتباط با شعرهای حماسی، ترجمه‌های تورات، آثار حقوقی، شرح وقایع به ترتیب تاریخ و… بوده است.
بیشتر آثار بجای مانده از این دوران بی قافیه هستند که البته این گونه شعر برای گوش ما که به وزن شعرهای امروزین انگلیسی عادت کرده‌ایم، عجیب به نظر می‌رسد. ویژگی دیگر شعرهای این دوره، استفاده فراوان از تجانس آوایی (Alliteration) در ساختار شعر است.
بیوولف
حماسه‌های «بیوولف یا بئوولف» (Beowulf) نمونه ی باشکوه شعر در ادبیات انگلیسی کهن است. در واقع بئوولف به عنوان منشور سنتی ادبیات انگلیسی شناخته می‌شود و مشهورترین اثرِ ادبیات انگلیسی باستان است. نخستین حماسه شناخته شدهٔ اروپایی از نویسنده‌ای ناشناس است. این حماسه به زبان انگلیسی کهن نوشته شده و یکی از برجسته‌ترین نوشته‌های ادبی آنگلوساکسون شناخته می‌شود. تاریخ‌نگاران نگارش آن را میان ۷۰۰ تا ۱۰۰۰ میلادی برآورد کرده‌اند. این رزمنامه که از سده نوزدهم به این سو به نام بیوولف نامور شده‌است به داستان نبردهای پهلوانی به نام بیوولف می‌پردازد که یک قبیله دانمارکی را از دست جانور خونخواری به نام گرندل نجات می‌دهد و سپس در دریا فرومی‌رود تا مادر آن جانور را هم بکشد.
بعد پادشاه قبیله خود می‌شود ولی سرانجام در جنگ با اژدها کشته می‌شود. او نه تنها یک پهلوان، بلکه نجات دهنده و حامی مردم نیز بشمار می‌رفته. یکی از ویژگی‌های بیوولف، کاهش نقش بی‌اختیاری و سرنوشت محوری است. باور مسیحیان مبتنی بر وابستگی به خدای دادگر، آشکارا در این داستان نمودار شده است. بسیاری از آثار ادبی آن دوران نیز توسط خود مذهبیان و پس از روی گرداندن انگلیسی‌های باستان از باورهای دینی کهن خویش سروده و به رشته‌ی تحریر درآمده‌اند.
کدمون
بنابر نظر سینت بید، سرود کدمون (کادمون) که در سدهٔ ۷ سروده شده قدیمی‌ترین نمونهٔ به جا مانده از این ادبیات است. او چنین می نویسد: کدمون چوپانی بیسواد بود که یک شب در خواب صدایی می‌شنود که به او دستور می‌دهد داستان آفرینش را به نظم درآورد و او چنین می‌کند. «سینت بید» شعر کادمون را به نثر در کتاب خود نوشته است. در کتابخانه‌ی Bodleian در دانشگاه آکسفورد، مجموعه ی شعری دست نویس با موضوعات مذهبی موجود است که در گذشته به شعرهای کادمون معروف بود. اما امروزه پژوهشگران اتفاق نظر دارند که شعرهای یادشده متعلق به کدمون نیست و پس از وی سروده شده است. درواقع، چیز زیادی از این شاعر انگلیسی کهن در دست نیست.
بجز شعرهای مذهبی بلند که به آن اشاره کردیم، ترانه‌هایی نیز بطور پراکنده از آن دوران بجای مانده است که بیشتر به باور کهن انگلوساکسون‌ها (شرایط ناگوار و غم سرنوشت) نزدیک است تا باورهای دینی مسیحی. پرسه زن (the Wandere) و دریانورد (the Seafarer) دو نمونه ی زیبا از این نوع ترانه‌ها است.
نثر ادبی در این دوران، بیشتر شامل نوشته‌های مذهبی است. «گور» یکی از آخرین اشعار سروده‌شده در این دوران است و می‌توان در آن مایه‌های گذار از انگلیسی باستان به انگلیسی میانه را دید.
آثار انگلیسی کهن
آثار انگلیسی باستان شامل این موضوعات (به ترتیب نزولی) هستند: خطبه‌ها و تذکرهٔ قدیسان؛ ترجمه‌های کتاب مقدس؛ ترجمه‌هایی از آثار لاتین آبای نخستینِ کلیسا؛ تاریخچه‌های آنگلوساکسون‌ها (برای مطالعات تاریخی مهم است؛ زیرا ترتیب زمانی تاریخ زبان انگلیسی نخستین را در خود جای داده است.) و آثار داستانی تاریخی؛ قوانین، وصایا و دیگر آثار حقوقی؛ آثاری پیرامون قواعد زبان، طب، جغرافیا و شعر. در کل ۴۰۰ سند و اثر خطی از این دوره به دست آمده است.
دیدگاهتان را بنویسید
می خواهید در گفت و گو شرکت کنید؟خیالتان راحت باشد :)